top of page
GRINDIGGSJOOR 1965 UND DIE ERSCHTE DREI FASNACHTE

An dr Fasnacht im Joor 1965 sin zwai jungi Bursche in dr Clarastroos am Strooserand gstande und hän dr Fasnacht zuegluegt.
Dertzemol hets nonig e so vyyl Gugge gha und do

hän diezwai beschlosse, das an dr Fasnacht im 1966

e neyi Gugge sott mitlaufe.
Noo dr Fasnacht 1965, hän sie während dr Schuelzyt

statt leere, am Name vo dr neye Gugge umedänggt .

Sie sin uf drerschti Name vo de hittige Grachysymphoniker koo und hän unseri Gugge domols „Gugge-Deppe“ gnennt.
Denne isch enne wider d Schuel und anders Zyg in Sinn koo und sie hän yyhre Draum vo dr neye Gugge e ganzes Joor vergässe
Dir glaubets nit aber bis zum Vogel Gryff isch nyt basiert und uff aimol isch ene yyhre Draum wieder in Sinn koo und sie hänn schnälscht meeglig e Gugge welle zämme griege.
Dr Hans Ledermann und dr Tino Gschwind sin wie ne Blizz vo Ma zue Ma grennt und hän innertere Wuche die neyi Gugge versuecht uff d Bai stelle.
Derby sin gsi, e Drummler, e Paugge, e Hula-Hopp-Ring mit Mundstigg und emene Drichter (Sousaphon) und so sin sie z fünfte go e Standproob spyyle.
Das het aine nit usghalte und isch mit sinere Drumbeete no gho hälfe.
Denne isch es loosgange, me het Frinde, Bekannti und wär me kennt het, aagsbroche und so isch die neyi Gugge gwachse.
S’isch aaber nonig sicher gsi wievyyl Lyt das me am Fasnachtsmändig zoobe zämme griegt und soo sin dr Hans und dr Tino e bizzeli nervees gsi.

 

Bi dr Muschdermäss het me am siibeni zoobe abgmacht, die baide hän das nimme uusghalte und sin scho emol im Goschdym uf s Drämmli in richtig Muschdermäss gfaare...........
Wo sie bi dr Muschdermäss aakemme, sinn beraits ebbe dryssig Lyt im Charivari Goschdym ummegstande und hän uf die baide gwartet. Jede het e Inschtrumänt ka. Das isch e Fraid gsi fyr dr Hans, do sinn em sicher e bizzeli Drääne koo. So isch me e gmischti Gugge gsi. D Zyt het dränggt. Alli hän miese, nadyrlig grad in Viererkolonne, yschtoo und me isch in Richtig Clarablatz losmarschiert.
Me het au scho die erschte finf Stiggli ka, dr Franzoos, Roulez Tambour, Oh mein Papa, alle Vögel sind schon da und die schwäbische Aisebahn.

Ebbe am zääni zoobe sin d’ Gugge-Deppe bi dr Glaagemuure gsi und hän deert no gspiilt.Denne het me welle zrugg ins Glaibasel, doch oh hä lätz die erschte Lämbbe haän scho aagfange, die ainte hän welle bim Daig blyybe und die andere ins Glaibasel zrugg gho. Me isch nonig uf Kompromissleesig ko und so het sich gli dr Schprai vom Waize trennt.
Me het sich denne fyr e Stund uffgleest und am elfi zoobe, fyr die wo hän welle, an dr Börse abgmacht. Es het sich denne au uusegstellt, die wo wirgglig hän welle Fasnacht mache sin widder koo. Vo dr Börse isch me innere Dreyerraie abgloffe.

Am Zyschtig ebbe am zääni de Morge het sich die neyi Gugge zem erschte mol fyr e greeseri Pause uffgleest.
Und sie hän sich wider Zoobe am siiibeni droffe.
Dr Zyschtig und dr Mittwuch sinn aigentlig ganz

guet umme gange und wo sie denne am

Donnschdig so geege dr Oobehaime sinn,hänn

sie gwisst das die Gugge nit s erscht und s letscht

molgloffe isch.

Me het sich gegesitig und bi dr Frau Fasnacht verabschiidet.
E Bummel hänn d’Gugge – Deppe zer dere Zyt nonig kennt, drumm hänn sie sich erscht wider im Oggdoober 1966 droffe.
Zwyschedure hänn sich der Hans, der Tino und no e baar anderi, gedangge yber der Guggenamme gmacht und sin zem Schluss koo, das sich dä Namme nit so guet aaloost.
Do isch ene kurzerhand e neye iigfalle und ab em Fasnachtsjoor 67 het die Gugge, Grachsymphoniker ghaisse.
Mängs Joor het me dä Name mit „K“ gschryybe, also Krachsymphoniker.

Im Oktober 1966, wie noo der Fasnacht uusgmacht, het me sich im Rest. Fäärimaa droffe.
Die wo sowiso scho immer zämme ghoggt sin, sin mit emene biz e mulmig Gfyl im Maage zem Rest. Fäärimaa. Denn me het jo nit gwisst wär kunnt. Vo deene wo me d Adrässe kaa het, het me aagschryybe. Und s het kain aglidde zem sich abmälde. Also het me aifach e mol ghofft, das e baar kemme.
Sy sinn denne au koo, nimm alli, aber immerhin e sovyyl, das me gwisst het es git s neggscht Joor wider e Fasnacht wo d Krachsymphoniker mitlaufe.

Me het verybart, das me wider im Charivari zer Fasnacht 67 goot und das me vor dr Fasnacht in d Lange Erle goot go Broobe. Denn me het no kai Broobelokal ka, wo me hät kenne iiebe.
In dr Lange Erle hän sich denn ebbe achtzäh Lyt droffe. Me isch yygschtande und mit em bikannte Repertoire loos marschiert.
In dr heechi vom Änteweyer isch de Krachsymphoniker e Minigugge, ebbe zirka acht Ma entgegekoo. Vo deene acht hänn ebbe sächs kenne sehr guet spyyle. Do me sich e biz scho kennt het isch nit lang gange und die baide Gugge hänn sich zämme doo und sinn gmainsam gloffe.

Fasnacht 1967, me het sich wider am siibeni Zoobe bi dr Muschdermäss droffe und isch unter em neye Name „Krachsymphoniker“ abmarschiert.                                      
S het gfäggt und das durch die ganzi

Fasnachtszyt ohni Lämbbe,Mändig, Zyschtig und

au am Mittwuch.Am Donnschdig de Morge het

me sich dennemit emene wehmüetigeMaage vo

dr Frau Fasnacht verabschiidet.Noo dere

Fasnacht sinn Krachsymphoniker serscht mol uff

e Bummelsundig.Me het dämm schyyns nit

kenne Bummel saage, denn me isch no Aesch go

Keegle und uf dr Haimfaart no Basel sinn denne e baar Sprych und Liedli(vo deene me au no hytte bi de Grachsymphoiker heert) zem beschte gä worde.
In dr Stadt aako het me sich de andere aagschlosse und het gspyylt was me het kenne.
Der Kommendaar in der Zyttig isch nit e so guet usgfalle.

Das isch e biz e harti Sach gsi und Krachsymphoniker hän sich uff Stirne gschryybe,
e so ne Bricht gits nimme.
Me het domol beschlosse e Lokal zsueche das me iebe ka.
Im Oktober 1967 het me denne s erschte Lokal im Rescht.
Torstübli gfunde, wo me im Sääli het alli zwai Wuche het kenne iebe.
Das hänn Krachsymphoniker denne au gmacht und s Repertoire isch au immer gresser worde. Mitglyyder sin allewyl neyi derzue koo und ganz langsam hets e gwisse Stogg gäh in dere Gugge.
S Torstübli isch denne au s neye Stammlokal worde und me het sich dert au suscht droffe bi emene Gritter.
Jedi Wuche isch flyssig giebt worde und langsam hets au no emene Verain usgseh.

Aber gege e Verain hän alli ebbis kaa und kain het das Wort ins Muul gnoo.
Kai Vorstand, kai Sujetkommissioon nyt hets gä, aber allewyl hän immer die glyyche ebbis miesse due, das es zer Fasnacht rächt ko isch.
Dr Jänner isch noo ko und me het sich wider jede Sunndig uf in d Lange Erle gmacht go broobe. S het gfäggt und s het scho nach Musik deent und die regelmässige Broobe im neye Iebigslokal hän sich bemerkbar gmacht.

D Fasnacht 1968 isch koo und scho hän Krachsymphoniker s dritt mol mitgmacht. Sie sinn au an dere Fasnacht nur am Oobe gloffe.

Im wytischte Sinn het der Name „Krachsymphoniker“ aigetlig kai Bedyttig.
Es isch e Fantasie Name und doch gits e Harmonie zwische em Grach und der Symphonie.
No het me sich denne entschlosse das me dä Name bybhaltet und sich allewyl will Mieh gä, dass me an der Fasnacht vo de Krachsymphoniker reedet .

​

​

KRACHSYMPHONIKER UND YHRI BROOBELOKAL

Blyybe mir doch no e weeneli bi de Broobelokal, denn s Rest. Fäärimaa und s Torstübli sinn nit die ainzige Lokal gsi. Do der Verain jo gwachse isch het me au d greessi vo der Lokalität der zue miese ha. Denn schliesslich hänn Krachsymphoniker immer zwysche 30 und 40 Mitglyyder zellt.

Spöter het me sich im Rest. Thierstainerhof zem Proobe droffe.
S het halt denne immer no nit glängt, also het sich der Verain umme gluegt und isch au findig woorde. Im Brohuus in Bettige hän Krachsymphoniker im 1969 kenne iyebe und si hän dert au der erschti Käller ka. Isch aigetlig au no verschtändlig, denn es sin jo fascht d hälfti vom Verain us Rieche oder Bettige ko.

Mit der Zyt het me aber doch wiider in Richtig Stadt miese go, denn der langi Wäg vo Bettige in d Stad zer Fasnacht isch scho e biz wyt gsi.
Also isch me no im Rescht. Rhyschänzli e baar Jeerli gsi und spöter im Rest. Fäldbärg bis 1981.
Im Oktober 81 het me denne in der Hammerstroos 91 e feine Käller gfunde wo d Grachsymphoniker under sich gsi sinn. D Ereffnig isch am 24. Oktober 1981 gfiirt worde und zer Fasnacht 1982 isch der Käller fertig yygrichtet gsi.

Jede Mändig het me sich im Käller an der Hammerstroos droffe zem Broobe.
Es het denn au emol e Zyt gä wo me sich zwai mol in der Wuche droffe het,
(Mändig und Donnschtig).

Und nit s vergässe isch s alte Stammlokal im Rescht. Glingeli (Klingental), dert het me sich nach der Broob oder an broobefreie Mändige zemene Läberlidäller und emene Bier, no zämme gsetzt.
Gmietligkait isch bi de Grachsymphoniker allewyl gross gschryybe und au hite no isch es bi de Grachys, wie si liebevoll gnennt wärde, e wichtige Beschtantdail vom Verainsläbe.

​

​

GRACHSYMPHONIKER UND YHRI STAMMGOSCHTYM

Bi de erschte drei Fasnachte sin „Krachsymphoniker“ im Charivari gloffe.
Me het denne uf die fierti Fasnacht e ainhaitligs Goschdyym welle. So het me gmainsam d Larve gmacht und die statt gmoolt mit Zytigspapier iiberzooge.

Jeede het sächs Meter Stoff yberko wo me het miese fyr’s Goschdyym verwände. Das isch nit fyr alli aifach gsi, doch am Schluss sin glungeni Sache derbi uuse ko.
Aine het sich e ganzes Goschdyym gmacht, e andere het e Charivari Goschdyym aaglait und die ganze sächs Meter uff der Huet gnait. So ganz ainhaitlig isch es nonig gsi, doch es het scho no ebisem uusgseh.

Uf d Fasnacht 1970 sin d Larve wider sälber gmacht worde und denn het me e ainhaitligs Goschdyym gnait. E Jutesagg mit zwai verschiidefarbigi Eermel. Die Segg sin denne drei Daag vor der Fasnacht no farbig aagschprizzt worde. Kasch dr vorschtelle das die Segg an der Fasnacht nonig droche gsi sin.

An der Fasnacht anno 1972 sin Grachsymphoniker im erschte ganz ainhaitlige Pierrot - Goschdyym gloffe. D Farbe sin gääl und violett gsi.

Zem 10 jäärige, 1975 het sich der Verain entschlosse e Stammgoschtym zue zdue. Spyyl het e blaui Sammetjacke, e rooti Bummbhoose und wisse Kniesogge a ka.

Fyrs 15 jäärige hets e neys Stammgoschtym gä. Do sinn Grachys in emene schwarze Kittel, beige Hose, rotem Gilet gloffe und d Larve het e Baslerstaab oder Noteschlyssel uf em Kopf ka wo belychtet gsi isch.

Ufs 20ig jäärige hän sich Grachys wider in e neys Stammgoschdym gstirzt und sin im wysse Fraggkittel mit schwarzem Kraage und schwarze lange Hose gloffe. D Larve isch zierlich gsi und het au wider e Nooteschlyssel ka.

1990 zem 25 jäärige het me Blätzlibajass naie lo. Do sin alli in schwarz / wyss an der Fasnacht gloffe. Das Stammgoschdyym het me den guet 10 Joor drait.

Zem Joor 2000 fyrs 35 jäärige het me sich wider fyr e neye Stamm entschyde und dä isch no em Motto „Mozart“ us em Film Amadeus entschtande.
E blaue Fragg, blaui kurzi Hoose und goldigs Gilet. D Larve isch e markante Kopf gsi, mit enere Roccoco-Frisuur.

Fyrs Joor 2010 und zem Geburtsdaag hän d-Grachsymphoniker e ney Stammgoschdyym gmacht. Si sin aber em Mozart drey blyybe.
Nei bistoot Stammgoschdyym usemene wysse Kittel, drunter e schwarzes Hemd, e silbrigs Gilet und schwarzi Hoose.

​

​

DIE VERSCHYYDENE HEHEPINGGT
(K) GRACHSYMPHONIKER:

1965     Grindigsjoor
1966     erschti Fasnacht unter em Namme „Gugge - Deppe“
1967     zwaiti Fasnacht unter em neye Namme Krachsymphoniker (Grachsymphoniker)
1973     erschti Cortége wo Krachsymphoniker mitgloffe sin die erschti Gugge wo Zeedel am Cortége vergää het
1975     Miir fyyre 10 Joor Grachsymphoniker erschtmols in Endingen bi de Jokili
1976     Byytdritt zer FG (Freyi Guggemuusig Basel 1965)
1978     Charivari - Uffdritt
1980     die erschti Usgoob vo der Gugge Boscht (Grachsymphoniker)
            die erschti Langschpyylblatte vonere Gugge und die vo de Grachsymphoniker
1982     200 Joor Endingen
1983     kurz vorem Haimooned isch in Ämmendingen (D) s Café „Schwätzeckle“ bim Määrtblazz zem Café „Grachsymphoniker“ umdaufft worde.
1984     Wäärbeufnaame fyr d Automaarke „Subaru“ mit de Grachys
1985     Juuhui, 20 Joor Grachsymphoniker, gfyyrt im Circus „Olympia“
            Wäärbeufnaame fyr d Automaarke “Toyota” mit de Grachys
1989     erschti Gugge mitere Schääse em „Grach – Fynettli“
1990     Charivari – Uffdritt vom 11. bis 25. Hornig
1991     Grachsymphoniker hän e Waage
1992     600 Joor Minder – Groosbasel – Fescht
1993     Källerumbau in dr Hammerstroos und erschte Glaibasler – Källerabstiig
1994     erschtmol in Meerane im Saggsenland ehem. DDR
1997     s erschte Broobewucheänd in Adelboden
1999     zweite Källerumbau, ä wird greesser
2001     Novämber, ufnaam vo dr erschte CD „Chum yyne“
2002     erschti Usgoob vom Grachy Blettli
2003     Grachys faare zem 10te mol no Meerane
2004     dr Rotscher Federer als Dambuurmajor
2005     Grachsymphoniker fyyre s 40 jäärige mit emene spektakuläre Ufftritt am      100 jäärige Jubiläum vom Drummeli 05
            1 Uftritt isch zämme mit dr Wettstai-Clique
2006     dr Bummel ufem Schiff
2007     d-Grachys am Ändinger Narrefescht
2008     no 15 Joor s-letscht mool in Meerane bi de Saggse
            Ufftritt am Cheruus im Stedtli Liestal mitemene Interview vom TeleBasel
            Erneyerigs- und Umbauarbeite vom Hauptruum und dr Kuchi im Grachykäller
2009    Fasnacht im Juni fyr e Wäärbefilm, d-Grachys bi dr-ART 2010 (fyr Miami)
            e mini Cortége ums Hotel Basel im Stammgoschdyym bi 30 graad im Schatte (z-Basel)
2009    s-Broobewucheänd findet im Oktober in St. Ursanne statt
2010    d-Waageyyweiig, mit de Basler Gnuschti an dr Fasnacht im Cortége
2011    d-Grachys an dr Vorfasnacht in Rastatt (D)
2012    s-erscht mool in Gundelfinge an dr Vorfasnacht und dernoo
            s-40igste Mool in Ändinge. Fyr das hänn d-Grachy e Eereblazz bikoo am Brunne und sinn mitemen Stai vereewigt worde.
2012    dr Brooberuum wird vergrösseret und dr neyi Instrumänteruum wird bezooge
            s-Broobewucheänd findets sletscht mool in Adelbode statt
2013    s-erschte Gugge-Tattoo, aadaigt vo de Grachys bim Dyfelhoof mitem Baizer Raphael Winiger
            d-Broobewucheänd isch ney in Ändinge, bi de baadische Frynde
2014    zem 4te mool findet sWienachtsässe vo de Grachy statt, d Cordon-Bleu  vom    Markus D. sin dr Hammer
            d-Grachys sin im Gsichtsbuech (Facebook)
2015    Jubeljoor, 50 Joor Yystoo, Ufftritt am Drummeli 15
            zweiti CD „50 Joor Yystoo“ und s-Stammgoschdyym wird uffgfrischt

bottom of page